De semafoor van Chappe en de Bataafse kusttelegraaf

Onderofficieren van de Gendarmerie; 1807; in blauwe uniformen, geel afgezet. Op de achtergrond zichtbaar de Bataafse kusttelegraaf. Kopie naar een origineel van Jan Anthonie Langendijk Objectnummer 00141488

vraag:
Van een historische vereninging in Frankrijk bereikte ons de de vraag om informatie over de telegraaf (semafoor) van de uitvinder Chappe, en over de kusttelegraaf zoals die dienst deed langs de Nederlandse kust tijdens de Bataafse Republiek.

antwoord:
Het Legermuseum bezit een aantal boeken over het onderwerp en twee prenten waarop de Bataafse kusttelegraaf te zien is.

Boeken:

Ontwerp Van De Telegraphe, Zynde Eene Opgaave Van Drie Onderscheidende Wyzen; Waar Op De Telegraphe Van Den Heere Chappe Kan Zamengesteld Zyn. Benevens De Beschryving Van Een Geheime Correspondentie Machiene, Waar Door Men Geheime Briefwisseling Houden Kan, Zodanig Ingericht, Dat Zy Die De Zamenstelling, En Het Gebruik Van Die Machiene Kennen, Nooit In Staat Zyn, Om Een Brief Op Die Wyze Geschreeven, Te Ontcyfferen. Door Jacob De Gelder, Fransch en Duitsch kostschoolhouder, en mathematicus te Rotterdam.
00122529, HB/P 2504

Van telegraaf tot satelliet : 125 jaar telecommunicatie in de Koninklijke Landmacht 1874-1999 / Sectie Militaire Geschiedenis, Martin Elands … [et al. ; cartogr.: Louis Kaulartz]
00013382, HBD L 090-0011

Een tijding met de snelheid des bliksems : de optische telegraaf in de Nederlanden (1800-1850) / onder red. van Rob Korving en Bart van der Herten
00163426, HBD T 010-0149

Voorwaarts, Bataven! : de Engels-Russische invasie van 1799 / Geert van Uythoven
00020722, HBD I/I 031-0104

Traité des télégraphes / Edelcrantz ; traduit du Suédois, par H. Besignan
00202714, MVO 5931

Prenten:

Het Landen der Engelsche, tusschen Pette en Calantsoog, op den 27 Augustus des Jaars 1799
00120740, MT006-06

Onderofficieren van de Gendarmerie; 1807; in blauwe uniformen, geel afgezet
00141488, MT026-05-08

Het Landen der Engelsche, tusschen Pette en Calantsoog, op den 27 Augustus des Jaars 1799 van de tekenaar en etser Jan Anthonie Langendijk Objectnummer 00120740 Rechts ziet men, bij de zich verdedigende Bataafse troepen, de Bataafse kusttelegraaf.